Karaciğer Hastalıkları ve Kanserleri Cerrahisi
Karaciğer Cerrahisinin Tarihsel Gelişimi
Karaciğer Hastalıkları ve Kanserleri Cerrahisi | Karaciğer, antik çağlardan beri insanlık tarafından mistik ve hayati bir organ olarak kabul edilmiştir. Bu nedenle, karaciğerle ilgili hastalıklar ve cerrahi müdahaleler tarih boyunca büyük ilgi görmüştür.
Antik Dönem ve Orta Çağ
Karaciğer (KC) yüzey anatomisi ilk kez MÖ 2000’de Babilonya’da kilden modellerle tariflenmiştir
Babil ve Antik Mısır: Karaciğerin geleceği tahmin eden, ruhu barındıran bir organ olduğuna inanılırdı.
Yunan ve Roma: Karaciğerin ruh için gerekli besini sağladığını söyleyen Hipokrat (MÖ 4-3yy) ilk kez KC travmasının ciddi bir olay olduğunu yazmıştır
Orta Çağ: Tıp bilgisi sınırlı olduğu için karaciğer cerrahisi büyük gelişme gösterememiştir.
Modern Dönem
Francis Glisson karaciğer ve damarlarının temel anatomisini doğru tarifleyen ilk doktordur. İlk kayıtlı parsiyel hepatektomi 1716’da Berta tarafından bıçak yarasından dışarı protrüde olmuş yaralı karaciğer dokusunun ampütasyonu şeklinde yapılmıştır. 1800’lü yılların ikinci yarısında Avrupa’da gastrektomi ve kolesistektomi yapılmaya başlanmıştı, ancak KC cerrahisi hala olanaksız görülüyordu. 1870’de Von Burns, Prusya-Fransa savaşında yaralanan bir askere laparotomi ile sol hepatektomi yapmıştır. 1888de Langenbuch 30 yaşında kadına elektif KC adenom rezeksiyonu yapmıştır. ABD’de Keen 1892’de o döneme kadar yayınlanmış 20 karaciğer rezeksiyonuna rastladığını yazdı.
Anestezi ve antiseptik yöntemlerin keşfiyle birlikte karaciğer cerrahisi daha güvenli hale gelmeye başlamıştır.
İlk Karaciğer Nakli: 1963’te ilk başarılı karaciğer nakli gerçekleştirilmiştir.
Laparoskopik Cerrahi: 1980’lerde laparoskopik cerrahinin gelişmesiyle karaciğer ameliyatları daha az invaziv hale gelmiştir.
Robotik Cerrahi: Son yıllarda robotik cerrahinin gelişmesiyle karaciğer cerrahisi daha hassas ve güvenli hale gelmiştir.
Önemli Gelişmeler ve Teknikler
Parsiyel Hepatektomi: Karaciğerin bir kısmının çıkarılması, 18. yüzyıldan itibaren yapılmaya başlanmıştır.
Hemostaz Yöntemleri: Karaciğer ameliyatlarında kanamanın durdurulması için farklı yöntemler geliştirilmiştir. Bunlardan bazıları:
–Dağlama: İlk kullanılan yöntemlerden biridir.
-Karaciğer Dikişi: Künt uçlu iğnelerle karaciğer dokularının dikilmesi.
-Pringle Manevrası: Karaciğerdeki kan akışını geçici olarak durdurarak kanamanın kontrol altına alınması, ilk kez 1902’de Hogarth Pringle tariflemiştir.
-Finger Fracture: Parmakla karaciğer dokusunu ezerek damarları ortaya çıkarma yöntemini 1903 de Anschutz önermiş ve Lin bunu yaygınlaştırmıştır.
Segmental Anatomi: Couinaud’un 50’li yıllarda ortaya koyduğu segmental anatomi sayesinde karaciğer cerrahisi daha uygulanabilir olmuştur.
Günümüz
Günümüzde karaciğer cerrahisi, karaciğer kanserleri, metastatik tümörler, selim tümörler, siroz ve kistler gibi birçok hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır. Bilgisayarlı tomografi, magnetik rezonans gibi görüntülemedeki gelişmeler, indosiyanin yeşili klirens testi, intraoperatif USG, KC transeksiyonu için kullanılan CUSA gibi aletler, stapler, radyofrekans gibi lokal ablatif aletler, aqumantis gibi bipolar gelişmiş elektrokoterler ve lokal hemostatik ajanların kullanımıyla oldukça karaciğer cerrahisi HPB cerrahlarınca güvenli bir şekilde yapılmaktadır.
Özetle, karaciğer cerrahisi, binlerce yıllık bir geçmişe sahip olup, tıbbın gelişimiyle birlikte büyük yol kat etmiştir. Günümüzde, minimal invaziv teknikler, gelişmiş görüntüleme yöntemleri ve yeni tedavi seçenekleriyle karaciğer hastalarına daha iyi yaşam kalitesi sunulmaktadır.
Karaciğer Kanseri Nedir?
Karaciğer kanseri, karaciğer hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde çoğalması ve tümör oluşturmasıyla ortaya çıkan ciddi bir hastalıktır. Bu durum, karaciğerin normal işlevlerini bozarak çeşitli sağlık sorunlarına yol açar.
Karaciğer Kanseri Türleri
Karaciğer kanserinin başlıca iki türü vardır:
Primer Karaciğer Kanseri: Karaciğerin kendisinde başlayan kanser türüdür. En sık görülen tipi hepatoselüler karsinomdur (HCC).
Sekonder Karaciğer Kanseri: Vücudun başka bir yerindeki bir kanserden karaciğere sıçrayan (metastaz yapan) kanser hücrelerinden oluşur.
KC MALİGN TÜMÖRLERİ
I- Primer malign tümörler:
- Primer epitelyal karsinom
- Hepatosellüler karsinom: HCC: en sık primer.
- Kolanjiyokarsinom
- Hepatoblastom: Çocukluk çağında en sık
- Mezenkimal tümörler
- mikst tümör, rabdomiyosarkoma, anjiosarkoma, sarkoma
II-Metastatik malign tümörler:
KC metastazları KC’in en sık görülen malign tm’leridir.
Karaciğer Kanseri Nedenleri
Karaciğer kanseri, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Bunlar arasında en sık görülenler:
Kronik hepatit B ve C: Bu virüsler karaciğere uzun süreli zarar vererek kansere zemin hazırlar.
Alkol kullanımı: Aşırı alkol tüketimi karaciğer sirozu ve sonrasında karaciğer kanseri riskini artırır.
Siroz: Karaciğer dokusunun sertleşmesi ve işlevini kaybetmesi durumudur.
Yağlı karaciğer hastalığı: Karaciğerde yağ birikmesi, karaciğer kanserine yol açabilir.
Aflatoksin: Bazı gıda maddelerinde bulunan bu zehirli madde, karaciğer kanserine neden olabilir.
Sigara: Çoğu kanserin artmasına neden olur
Genetik Metabolik hastlaıklar: Hemokromatozis, a1 antitripsin eksikliği, Wilson hastalığı gibi bozukluklar karaciğer kanseri riskini artırabilir)
Karaciğer Kanseri Belirtileri
Karaciğer kanseri başlangıçta belirti vermeyebilir. Ancak hastalık ilerledikçe aşağıdaki belirtiler görülebilir:
*Karın ağrısı
*İştahsızlık ve kilo kaybı
*Sarılık
*Halsizlik ve yorgunluk
*Ateş
*Karnın şişmesi
En sık görülen semptomlar hastaların %80’inde bulunan kilo kaybı ve halsizliktir. Epigastrium veya sağ üst karında ağrı hastaların yarısında vardır (fibrolameller ca’da %75). Nekrotik nodüllerin veya kan damarlarının erozyonuna bağlı %10 hastada görülen intraperitoneal kanama da akut batın bulgularına neden olabilir. %50-75’i oranında assit gelişir. Budd-Chiari, sarılık, hemobili ve ateş ile başvurabilir. Paraneoplastik sendrom (hipokalsemi, Hipoglisemi, Eritrositoz) seyrek de olsa vardır.
Karaciğer Kanseri Teşhisi
Karaciğer kanseri başlangıçta şikayete neden olmayabilir. Bazı riskli hastalar (kronik viral hepatitli, sirozlu, vb) takibe alınmalıdır. Hastanın şikayeti, muayene bulguları, tıbbı geçmişi, laboratuvar ve görüntüleme yöntemleri ile teşhise gidilir:
Kan testleri: Karaciğer enzimleri ve fonksiyon testleri, AFP tümör belirteçlerinin ölçülmesi
Ultrason: Karaciğerin görüntülenmesi için ilk seçenek radyolojik yöntemdir.
Bilgisayarlı tomografi (BT): Karaciğerin daha detaylı görüntülenmesini sağlar, hem tümör tanısı hem de ameliyat planlaması için en sık kullanılan yöntemdir.
Manyetik rezonans görüntüleme (MR): Karaciğerin farklı açılardan görüntülenmesini, lezyonların karekterizayonu sağlar, özellikle sirotik ve yağlı karaciğerde BT’ye ek bulgular sağlar.
PET-CT: Özellikle metastatik kanserlerde ve lokal ileri kanserlerde tek filmle başka odaklar ortaya konabilir.
Biyopsi: Ameliyat edilecek lezyonlarda biyopsi alınmaz, ancak ameliyata uygun olmayan veya çok karmaşık durumlarda karaciğerden ince iğne veya kalın kesici iğne ile mikroskop altında incelenmek içi doku örneği alınır.
Karaciğer Kanseri Tedavisi
Karaciğer kanseri tedavisi, hastanın genel durumu, tümörün büyüklüğü, yeri ve yayılımına göre belirlenir. Tedavi seçenekleri arasında cerrahi, kemoterapi, radyoterapi, hedefli terapi, TACE, TARE ve ablasyon tedavileri yer alır.
Karaciğer kanseri ciddi bir hastalık olup erken teşhis ve tedavi yaşam süresini önemli ölçüde uzatabilir. Bu nedenle, düzenli sağlık kontrolleri ve risk faktörlerinden uzak durmak çok önemlidir.
Karaciğer Kanserleri Tedavi Seçenekleri Nedir?
1-Hepatik rezeksiyon
- Sağ-Sol hepatektomi
- Sağ-Sol genişletilmiş hepatektomi
- Segmentektomi
- Metastazektomi
2-Karaciğer nakli
3-Ablasyon teknikleri
- Radyofrekans ablasyonu
- Etanol ablasyonu
- Kriyoablasyon
- Mikrodalga ablasyonu
4-Bölgesel karaciğer tedavileri
- Kemoembolizasyon/embolizasyon: TACE
- Hepatik arter pompası kemoperfüzyonu İAKT
- Itriyum-90 tedavisi: TARE
5-Radyoterapi: ışın radyasyon tedavisi
- Stereotaktik radyocerrahi (CyberKnife, Trilogy, Synergy)
- Yoğunluk modülasyonlu radyasyon tedavisi
6.Sistemik kemoterapi
7.Çoklu kombine tedavi yaklaşımları
Karaciğer Tümörleri, Hepatik rezeksiyon: Hem iyi huylu (selim) hem de kötü huylu (malign) tümörlerin cerrahi olarak çıkarılması işlemidir.
HCC’de Karaciğer Nakli ( Karaciğer Tx): Hepatoselüler karaciğer kanserlerinde tümör teknik olarak çıkarılmayacak lokalizasyonda ise veya karaciğer sirozu bir cerrahiyi kaldıramayacak kadar ağırsa Milan Kriterleri gibi bazı kriterler gözetilerek kanserli hastaya Karaciğer nakli yapılabilir.
KC Transplantasyonuda Milan Kriterleri: 1. Tek Tm ≤5cm, veya 2.Çoklu Tm ≤3 adet ve ≤3cm ise 3.ekstraheaptik tutulum yoksa KC tx’den fayda görür.
Karaciğer Kanseri Nasıl Tedavi Edilir, Ameliyat En Önemli Silah mıdır?
İster primer karaciğer kanseri olsun ister metastaz olsun en iyi sonuç ameliyatla alınır. Ancak HCC de altta yatan bir siroz olduğundan sirozun ciddiyeti de ameliyat kararını etkiler. HCC hastalarının %60’ı kanserden %40’ı altta yatan sirozdan ölür. Şöyle ki tümör küçük, uygun yerde ve kolay bir ameliyatla alıncak şekilde, ancak siroz ağır ise o zaman tümörü almaktan ziyade karaciğer nakli öneririz. Siroz yeni ve hafif ise o zaman ameliyatla karaciğerin tümörlü kısmı çıkarılır. Küratif tedavi cerrahidir ve en iyi uzun dönem sağkalımı yani yaşamı sağlar.
Primer karaciğer karsinomu olanların ancak % 5-20’si eski yeni seri %20-40’ı cerrahi rezeksiyon için uygundur. Ameliyat mortalitesi ise %3-20 (iyi merkezlerde %5) arasındadır. HCC’de küratif cerrahi sonrası sürvi 1 yıl:%58-100, 3 yıl:%28-88, 5 yıl:%11-75 ve 10 yıl %19-26’dır
Metastazda ise en iyi sonuç her zaman cerrahidir. Ancak metastazlar genelde tek olmaz. Eskiden karaciğerin kolorektal kanser metastazlarında kolorektal kanserler evre 4 denilerek ameliyat edilmez ve sadece KT ile takip edilirdi. 5 yıl sağkalım %3 idi. Sonradan ameliyat edilmeye başlandı, ancak karaciğerin tek tarafını tutan, sayısı 4 den fazla olmayan veya 5cm den küçük metastazlara ve karaciğer dışında tümör yok ise ameliyat denilirken günümüzde radikal değişimler oldu. Artık metastazın büyüklük ve sayının önemi yok, eğer ameliyatta her metastaz çıkarılabiliniyorsa ve çıkarılamayanlar RF ablasyon dediğimiz yöntemle yakılabiliyorsa kalan karaciğer de hastaya yetecekse (total karaciğer hacminin %25-30, kemoterapi görmüş hastalarda %40) kesinlikle ameliyat yapıyoruz. Geçmişte KRK metastazları %20 ameliyat edilebiliyorken şimdi bu oran 2 katına çıkarıldı. Hatta metastaz ameliyatından sonra tekrar nüks olursa ikici kez karaciğer metastaz cerrahisi %20 yapılabilir oldu. Tabi karaciğer dışında saptanan tümörlü alanlar da çıkarılmalı. Bazen karaciğerin bir lobu çıkarılıp diğer taraf metastazları yakılabilmekte veya kalacak karaciğer yeterli değilse Portal ven embolizasyonu dediğimiz yöntemle karaciğerin tümörlü tarafının damarı anjiyografik olarak tıkanır ve 2-6 haftada kalan karaciğerin büyümesi beklenerek sonra ameliyat yapılır.
Karaciğer Ameliyatlarından Neden Korkulur, Zor mudur?
Karaciğerin anatomisi iyice anlaşıldıktan sonra ilk karaciğerin sağ lobunu çıkarma ameliyatını Alman Wendell 1911’de gerçekleştirdi, daha sonra benzer ameliyatlar 50’li yıllarda yaygınlaşmaya başladı ( Japon Honjo 1950, Fransız Lortat-Jacob 1952, İngiliz Quattlebaum 1953 vs). Karaciğer cerrahisinin duayenlerinden biri olan ABD’den Blumgart 70’li yıllarda bu cerrahiyi yagınlaştırdı, ancak karaciğer ameliyatlarından sonra 4 hastadan biri ölmekteydi yani %25 mortalite vardı. Temel sorun kanamaydı, çünkü Karaciğerin anatomisi zor, kanlanması çok fazladır. 80’li yıllardan sonra karaciğer, pankreas ve safra (HPB) cerrahisi merkezlerinin kurulması ve cerrahların bu alanda özelleşmesi ile sonuçlar değişti. Spesifik karaciğer cerrahları ve teknolojik aletlerin desteği ile 2000’li yıllara gelindiğinde majör karaciğer cerrahisinde ölüm oranları %5’e kadar düşürülebildi.
Günümüzde HPB cerrahi merkezlerinde hasta siroz değilse karaciğer ameliyatlarından sonra ölüm oranları %0-2’dir. Bu nedenle majör karaciğer ameliyatı olacak hastaların bu konuda uzmanlaşmış HPB cerrahlarına başvurması hem ameliyat sonrası olası komplikasyonları hem de ölüm riskini an aza indirmiş olacaklardır.
Ameliyat Dışında Umut Verici Başka Yöntemler Var mı?
Ameliyat her şekilde zorlanılmalıdır, ancak ameliyat sonrası hastada bırakılan karaciğer hacmi yeterli gelmeyecekse veya teknik olarak ameliyat mümkün değilse en başta kemoterapi yapılabilir, hatta karaciğer damarına kateter yerleştirilip karaciğerin doğrudan kendisine yüksek doz kemoterapi ilacı verilebilir. Bu yöntemlerle ameliyat edilmesi sakıncalı denilen hastaların %30’u ameliyat edilebilir hale gelir.
Kemoterapi ilaçları özel yağlı ilaçlarla doğrudan tümöre verilebilir ki buna transarteryel kemoembolizasyon (TAKE) denir. Bazı olgular buna uygun değilse yine arterden tümör hücrelerinin tutacağı radyoaktif microküreler verilir (TARE) ve bunların tümör hücrelerini öldürmesi beklenir.
Ayrıca RF ablasyon denilen yöntemle 3cm’den küçük tümörlerde tümörün içine iğne ile girilip tümör yakılabilir. RF yakma yönteminden ameliyatta da yaralanılır. Ameliyat şansını %20’den %40 a çıkarır.
Başlangıçta kalan karaciğer hacmi yetersiz kalabilecekse Portal ven embolizaysonu (PVE) ile karaciğerin tümörlü yarısının damarları anjiyografik olarak tıkanır ve diğer taraf KC yarısı büyüyerek ameliyata fırsat verebilir. Aynı işlem ALPPS (Aşamalı hepatektomi için karaciğer bölme ve portal ven ligasyonu) denilen cerrahi yönlemle de sağlanabilir.
Karaciğer cerrahisi ileri düzey teknolojiler ve hassas planlama ayrıntılı olarak birleştirilmiştir. Özellikle hastalık hastalığında, kişinin genel sağlık durumu, hastalığın evresi ve hastalığın sağlıklı bölgelerinin durumu göz önünde bulundurularak cerrahi plan yapılır.
Bu alanda uzman olan Prof. Dr. Kemal DOLAY, Karaciğer hastalıklarında hem teknik bilgi hem de deneyim açısından öne çıkan isimlerden biridir. Hastalara bireyselleştirilmiş tedavi seçenekleri sunarak, cerrahi başarı oranlarını artırmakta ve kompleks cerrahinin risklerini en aza indirmeye çalışmaktadır.
Karaciğer metastazı (metastatik karaciğer tümörü) ne demektir?
Vücutta kanserin çıktığı bir yerden (organdan) başka bir organa yayılması o kanserin metastaz yaptığı anlamına gelir. Karın içi kanserler lenf bezlerinden sonra en sık karaciğere yayılır ve karaciğerin en sık görülen kötü huylu tümörleri bu metastatik yani diğer organlardan gelen kanserleridir.
Karaciğer metastazlarının tedavisi mümkün müdür?
Karaciğer metastazlarının tedavisi, yayılımın nereden olduğuna (hangi organın kanserine ait), olayın yaygınlığına (karaciğerde kaç metastaz var), metastazların karaciğerdeki yerine, karaciğer dışında başka bir yerde de yayılım olup olmadığına bağlıdır. Özellikle lenfomalar bazı kemoterapi kombinasyonları ile tedavi edilebilirler. Meme ve akciğer kanserleri kemoterapiden kısmen fayda görürler.
Karaciğer metastazlarının tedavisi açısından kalın bağırsak (kolorektal) kanseri metastazlarını ayrı tutmak gerekir. Kolorektal kanserler sıklıkla karaciğere metastaz yaparlar ve bu kanserlerde karaciğerdeki metastazların da cerrahi olarak çıkarılması tedavi açısından çok önemlidir.
Karaciğer Ameliyatı Sırasındaki Riskler
Kanama: KC dokusu frajildir ve KC’in yaygın damar ağı içermesi nedeniyle ameliyata bağlı kanama riski yüksektir.
Safra Kaçağı: Safra kanallarının zarar görmesi durumunda veya safra anastomozlarına bağlı safra kaçağı gelişebilir.
İnfeksiyon: Ameliyat sonrasında infeksiyon riski, cerrahi ekipman, asepsi-antisepsi kuralları ve uygun antibiyotik profilaksisi ile en aza indirilir.
Karaciğer Yetmezliği: Özellikle kalan karaciğer dokusunun yeterli olmadığı durumlarda bu risk ortaya çıkabilir.
Ameliyatı Daha Güvenli Hale Getiren Faktörler
Deneyimli Cerrah: Karaciğer cerrahisi ciddi bilgi ve deneyim gerektirir. Bu alanda, Prof. Dr. Kemal DOLAY, üstün cerrahi yetenek ve modern tekniklere hakimiyetiyle öne çıkan bir isimdir.
Gelişmiş Teknolojik Yöntemler: KC diseksiyon ve transeksiyonunda kullanılan özel cihazlar, kanama durudurucu alet ve materyallerin kullanumı, Laparoskopik veya robotik cerrahinin uygun olgularda kullanımı komplikasyon risklerini azaltabilir.
Hastanın Ameliyat Öncesi Hazırlığı: Beslenme ve infeskiyon durumu, Diyet, ilaç tedavisi ve doğru teşhis, ve doğru tedavi kararı tüm sonuçlara olumlu yansır.
Karaciğer Kanser Ameliyatı Kaç Saat Sürer?
Karaciğer kanseri ameliyatının süresi, kanserin boyutu, yeri ve ameliyatın türü gibi birçok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu ameliyatlar 3 ila 7 saat arasında sürmektedir.
Ameliyat Sonrası İyileşme Sürecini Etkileyen Faktörler
Dopru tanı, doğru cerrahi seçeneği, tecrübeli hastane ve multidisipliner yaklaşım iyi bir cerrahi teknik ile en iyi iyileşme sonuçalrı elde edilir.
Prof. Dr. Kemal DOLAY’ın Deneyimi ile Fark
Kanser cerrahisinde uzman olan Prof. Dr. Kemal DOLAY, ameliyat sürelerini optimize etme ve komplike risklerini en aza indirme konusunda önemli bir deneyime sahiptir. Modern cerrahi tekniklere hakimiyet ve hastalığa özel tedavi planları sayesinde, hem cerrahi başarıyı arttırma hem de iyileşme süreçlerini hızlandırmaktadır.
Kanser Hastalıkları ve Kanserleri Cerrahisinde Prof. Dr. Kemal DOLAY’ın Rolü
Kanser cerrahisi, hem tanı hem de tedavi süreçlerinde kritik bir rol oynar. Bu süreçte cerrahinin uzmanlığı, deneyimi ve modern cerrahi tekniklere hakimiyeti, hastanın sonuçları doğrudan etkiler. Prof. Dr. Kemal DOLAY, kanser cerrahisindeki başarı, kapsamlı yaklaşımlar ve multidisipliner tedaviyle öne çıkan bir isimdir.
Prof. Dr. Kemal DOLAY’ın Kanser Cerrahisindeki Öne Çıkan Özellikleri
Cerrahi Deneyim ve Uzmanlık
Prof. Dr. Kemal DOLAY, HPB kanserleri ve diğer karmaşık kanser türlerinde uzun yıllara dayanan tecrübeyle fark yaratmaktadır.
Ayrıca, safra yolların ve pankreas cerrahisinde de en karmaşık vakalarda dahi yüksek başarı oranlarıyla dikkat çeker.
Hastaya Özel Tedavi Planlaması
Kanser hastalarında Prof. Dr. Kemal DOLAY, ayrıntılı değerlendirme ve ileri görüntüleme yöntemlerini kullanarak ve hastaları da sürece dahil ederek kanser hastasına özel bir cerrahi plan oluşturur.
Ameliyat öncesindeki süreçte multidisipliner bir yaklaşımla radyologlar, onkologlar, ve diğer uzmanlık alanlarıyla işbirliği içinde en iyi tedavi seçeneklerini sunar.
Modern ve Yenilikçi Cerrahi Teknikler
Prof. Dr. Kemal DOLAY, minimal invaziv cerrahi ( laparoskopik cerrahi ve robotik cerrahi) ve Fleksibıl Endoskopi, ERCP gibi ileri teknolojik işlemleri de yetkinlikle yapmaktadır.
Bu teknikler, ameliyat sonrası komplikasyonları azaltırken iyileşme sürecini hızlandırır ve hastaların yaşam kalitesini arttırır.
Karmaşık Vakalardaki Başarısı
Lokal ileri kanserler, damarları tutan türmörler veya çevre organları turtan tümörlerde vasküler rezeksiyon ve çoklu organ rezeksiyonu gibi karmaşık ve yüksek risk taşıyan vakalarda, Prof. Dr. Kemal DOLAY oldukça başarılıdır.
Hastalar Üzerindeki Etkisi
Ameliyat Sonrası Yüksek Başarı Oranı: Prof. Dr. Kemal DOLAY’ın uyguladığı cerrahiler, yüksek başarı oranlarıyla dikkat çeker. Ameliyat sonrası komplikasyon oranlarının düşük olması, hastaların daha hızlı ve güvenli bir şekilde iyileşmesine olanak tanır.
Hasta İletişimindeki Güçlü Yetkinlik: Prof. Dr. Kemal DOLAY, cerrahi sürecin her aşamasında hastalar ve aileleriyle açık ve şeffaf bir iletişim kurar, kararlara onları da dahil eder.
Tedavinin Her Aşamasında Aktif Rol: Sadece cerrahi müdahalelerle değil, ameliyat öncesi değerlendirme ve ameliyat sonrasında takip süreçlerinde de hastalarının yanındadır.
Düzgün Çalışmayan Karaciğerin yani karaciğer yetmezliğinin 5 Belirtisi Nelerdir?
Ciltte ve Gözlerde Sararma (Sarılık): Karaciğerin bilirubin metabolizmasında bozukluk veya bağırsaklara atılamaması durumunda, bu madde kanda birikir. Bunun sonucunda cilt ve göz beyazları sarı bir renk alır.
Yorgunluk ve Halsizlik: Karaciğer bozulduğunda, zararlı maddelerin vücuttan atılması yavaşlar, bağırsaktan emilen mikropların karaciğerde öldürülmesi azalır. Bu durum, enerji üretimi ve genel sağlığın olumsuz etkiler ve kişinin sürekli yorgun ve halsiz hissetmesine neden olur.
Karın Şişliği (Asit): Karaciğer hastalıklarına bağlı karın içinde sıvı birikmesi durumu asit olarak adlandırılır. Bu durum genellikle siroz gibi kronik hastalık hastalıklarının belirtisidir. Karın bölgesinde şişlik, rahatsızlık ve nefes almada zorluk gibi şikayetlere yol açabilir.
Ciltte Kaşıntı ve Döküntüler: Karaciğer normal çalışmadığında, safra tuzları vücutta birikir. Bu birikim, ciltte yoğun bir kaşıntıya neden olabilir.
Renk ve Dışkı Renk Değişiklikleri: Safra bağırsağa akamadığında cilt sarı renkli, dışkı da açık renkli veya kil renginde olabilir.
Karaciğer yağlanması da karaciğer kanserine neden olur mu?
Karaciğer yağlanması karaciğer hücrelerinde normalden fazla yağ toplanması nedeniyle ortaya çıkan bir hastalıktır ve Türkiye’de ve dünyada gittikçe artan bir durumdur. Karaciğer yağlanması için önlem alınmazsa veya tedavi edilmezse siroz ve karaciğer kanserine neden olabilir. Kilo vermek, düzenli spor yapmak, hayvansal yağlardan ve işlenmiş şekerli yiyeceklerden uzak durmak veya Akdeniz diyetine geçmek karaciğer yağlanmasına iyi gelir.
Karaciğer yağlanmasını önlemek için neler yapmalıyız?
▪︎Karaciğer yağlanmasını bazı tedbirler ile önlemek mümkün.
▪︎Mevsiminde bol taze sebze ve günlük 1 porsiyon meyve tüketmek, işlenmiş, paketli gıdalardan ve fast-food yemeklerde uzak durmak gerekir.
▪︎Ekmek, patetes, pilav, makarna, börek-çörek ve tatlı gibi karbonhidratlardan uzak durmak.
▪︎Bunun yanı sıra, günlük spor yapmanız, ideal kilonuzu korumanız veya obez iseniz en az %10 kilo vermeniz ve alkolden kaçınmanız karaciğer yağlanmasını önleyecek önlemlerin başında gelmektedir.
Karaciğer Yağlanması ve Kilo Verme
Alkol kullanmayanlarda da karaciğer yağlanması gelişebilir ve sağlığımızı ciddi şekilde etkileyebilecek bir durumdur.
Araştırmalar, kilo vermenin karaciğer yağlanmasını geriletebileceğini gösteriyor ve 6 ayda %10’luk bir kilo kaybı ile yağlanmanın gerilediği gösterilmiştir.
Karaciğer Kanserinden Korunmak İçin Nasıl Beslenmek Gerekir?
Karaciğerin; vitamin ve minerallerin depolanması, kan pıhtılaşma faktörlerinin üretimi, enzim ve protein sentezi, yağ ve şekerin depolanması, alkol, ilaç ve toksik maddelerin vücuttan uzaklaştırılması gibi pek çok hayati görevi bulunur.
Alkol, sigara ve gereksiz ilaç kullanımından kaçınmak, düzenli egzersiz yapmak, stresten uzak durmak, sağlık kontrollerini düzenli olarak yaptırmak ve sağlıklı beslenmek bunların başında gelir. Özellikle sağlıksız bir beslenme planının uygulanması, karaciğerin yorulmasına ve yağlanmasına neden olarak organa hasar verir.
Bu nedenle protein, yağ ve karbonhidrat oranı dengeli, taze meyve ve sebzeleri yeterli miktarda içeren bir diyetin uygulanması karaciğer sağlığının korunması açısından elzemdir. Bunun yanı sıra bazı doğal besin türleri, karaciğer sağlığının korunmasına yardımcı olur ve karaciğer hastalıklarını önlemeye katkı sağlar.
Karaciğer Sirozu Nedir?
Karaciğer sirozu, hepatit virüsü, kronik alkol ve yağlanmaya bağlı gelişen ve karaciğerde geri dönüşümsüz hasara neden olan kronik bir hastalıktır.
Karaciğer, vücutta önemli işlevleri yerine getiren bir organdır. Bunlar arasında sindirim, kanın filtrelenmesi, ilaç metabolitleri ve toksinlerin atılması, yararlı proteinlerin sentezi yer alır.
Karaciğer sirozu, bu işlevlerin bozulmasına ve yemek borusu varisleri, kanama, sarılık vb çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir.
Karaciğer Sirozunun En Yaygın Nedenleri
- Alkolizm
- Hepatit B ve C
- Otoimmün karaciğer hastalığı
- Kanser
- Genetik faktörler
Karaciğer Sirozunun Belirtileri
Karaciğer sirozunun erken evrelerinde genellikle belirti veya semptom görülmez. Hastalık ilerledikçe aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
- Yorgunluk
- İştahsızlık
- Kilo kaybı
- Karın ağrısı
- Karında sıvı toplanması
- Ciltte ve gözlerde sararma
- Kanama ve pıhtılaşma sorunları
- Akciğerlerde sıvı toplanması
Karaciğer sirozu teşhisi için kan testleri, görüntüleme testleri ve karaciğer biyopsisi kullanılabilir.
Karaciğer sirozunun tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Alkolizmden kaynaklanan karaciğer sirozunda, alkol tüketiminin bırakılması önemlidir. Hepatit B ve C’den kaynaklanan karaciğer sirozunda, antiviral ilaçlar kullanılabilir. Otoimmün karaciğer hastalığı olan kişilerde, bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanılabilir. Kanser nedeniyle karaciğer sirozu gelişen kişilerde, cerrahi veya radyasyon tedavisi gerekebilir.
Karaciğer sirozu, hayatı tehdit eden bir hastalıktır. Hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ve komplikasyonları önlemek için erken teşhis ve tedavi önemlidir.
HİDATİK KİST
Karaciğer Hidatik Kist Nedir?
Hidatik kist hastalığı, Ekinokok adlı bir parazitin neden olduğu, özellikle karaciğeri etkileyen bir hastalıktır. Halk arasında “köpek kisti” diye de bilinir. Bu parazit, köpeklerin ve diğer etobur hayvanların dışkılarından yayılır ve insanlar enfekte olabilir. Temel özelliği, vücutta kistlerin oluşmasıdır.
Karaciğerdeki kistler, genellikle karaciğerin sağ lobunda oluşur. Karaciğer dışında kistler diğer organlarda da görülebilir. Kistler genellikle içi sıvı dolu keseciklerdir ve sıklıkla şikayet yapmazlar, ancak özellikle 10cm’den büyükler çeşitli şikayet ve komplikasyonlara neden olabilirler. En sık şikayet karın ağrısıdır.
İntrahepatik (karaciğer içi) komplikasyonlar arasında, kistin büyümesi nedeniyle kan damarlarının ve safra kanallarının etkilenmesi bulunur. Büyüyen kist, çevredeki dokulara baskı yaparak atrofik değişikliklere neden olabilir. En sık ve en ciddi komplikasyonu kistik safra yollarına patlamasıdır.
Ekstrahepatik (karaciğer dışı) komplikasyonlar, kistin karaciğer dışındaki diğer organlara yayılmasıyla ortaya çıkar. Bu yayılma, kistin dışarı doğru büyümesi ve kan yoluyla diğer organlara ulaşması sonucunda meydana gelir. Akciğerlere, mediastinuma (orta boşluk), kalbe ve peritona (karın zarı) yayılma gibi durumlar söz konusu olabilir.
Hastalığın teşhisi genellikle görüntüleme testleri (sıklıkla ultrason) ve kan testleri ile yapılır. Biyopsi gerekmez. Tedavi ilaçla birlikte perkütan drenaj ve genellikle cerrahi müdahaleyi (açık veya kapalı cerrahi) içerir, yüksek riskli kistlerde medikal tedavi de düşünülebilir. Bu nedenle, karaciğer hidatik kisti şüphesi olan kişilerin alanında uzman doktorları ile görüşmeleri ve uygun tedavi seçenekleri konusunda bilgi almaları önemlidir.
Karaciğer Hidatik Kisti Ne Gibi Şikayetlere Neden Olur?
Karaciğerin hidatik kisti sıklıkla şikayet yapmaz ya da hafif rahatsızlıklara neden olur.
Kist çapı 10 cm’e ulaştıktan sonra şikayetler belirginleşir.
En sık şikayetler sağ üst kadran veya epigastriumda karın ağrısı ağrı, muayenede en yaygın bulgu karaciğer büyümesi ve ele gelen kitledir.
Bunun yanında abdominal dolgunluk hissi, mide bulantısı ve kusma da görülebilir
Karaciğer Hidatik Kisti Bulaşıcı Mıdır?
Bu parazitleri taşıyan hayvanlarla yakın temas ve parazit yumurtasının bulaştığı maddelerin (gıda, su, ot vb.) kötü hijyen şartlarında ağız yolu ile alınması ile hastalık ortaya çıkar.
Karaciğer kist hidatiği insandan insana bulaşmaz. İnsan dışkısında bulunmaz.
Ancak bir şekilde parazit yumurtası bulaşmış kirli gıdalar herkes tarafından alınabilir ve dolayısıyla hastalık ailenin değişik fertlerinde de ortaya çıkabilir.
Karaciğer Hidatik Kisti İlaçla Tedavi Edilir mi?
Küçük ve erken evre kistlerde ilaçla tam iyileştirme denenebilir.
İlaç tedavisi çoğunlukla ameliyat veya radyolojik tedavilere yardımcı olarak 1-3 ay şeklinde uygulanır.
Kesin tedavide altın standart halen ameliyattır.
Karaciğer Hidatik Kisti Kendi Kendine Patlar mı?
Karaciğer hidatik kistlerinin üçte biri komplikasyona yani tedavi edilmediğinde ölüme neden olabilcek sorunlara neden olur.
En sık komplikasyon patlama ya da rüptür dediğimiz durumdur. Bu rüptür en sık karaciğer içindeki safra yollarına olur ve iltihaplı sarılık (kolanjit) ve/veya pankreas iltihabı (akut pankreatit) gibi ölümcül acil durumlara yol açar.
Ayrıca hidatik kist karın içine veya akciğer boşluğuna seyrek olarak açılarak cok ciddi durumlara neden olabilir.
Hidatik Kist Hastalığı Nasıl Ortaya Çıkar?
Bu parazitleri taşıyan hayvanlarla yakın temas ve parazit yumurtasının bulaştığı maddelerin (gıda, su, ot vb.) kötü hijyen şartlarında ağız yolu ile alınması ile insanlarda da yumurtalar bağırsakta açılır ve içinden çıkan parazit aynı şekilde çoğunlukla karaciğere yerleşerek “Karaciğer Hidatik Kistine” neden olur.